A. Lý thuyết
I. Các phần chính của bộ xương
1. Cấu tạo
- Bộ xương được chia làm 3 phần: xương đầu, xương thân và xương chi.
Hình 7.1 Hình ảnh bộ xương người
- Xương đầu:
+ Xương sọ: 8 xương ghép lại tạo hộp sọ lớn chứa não.
+ Xương mặt nhỏ, hàm bớt thô hơn so với thú.
Hình 7.2 Xương đầu ở người (A) và Thú (B)
- Xương thân:
+ Cột sống: gồm nhiều đốt sống khớp với nhau và cong ở 4 chỗ thành 2 chữ S tiếp nhau giúp cơ thể đứng thẳng.
+ Xương sườn: gắn với cột sống và xương ức tạo thành lồng ngực.
Hình 7.3 Xương sườn
- Xương chi:
+ Xương chi trên: gồm đai vai và các phần tự do.
+ Xương chi dưới: gồm đai hông và phần tự do.
⇒ Đều có những phần tương tự nhau nhưng khác nhau về kích thước, cấu tạo đai vai và đai hông, sự sắp xếp của xương cổ tay, cổ chân, bàn tay, bàn chân.
Hình 7.4 Xương tay và xương chân
2. Chức năng
- Nâng đỡ giúp cơ thể đứng thẳng trong không gian.
- Tạo thành cái khung của các phần mềm, gân, cơ quan => có hình dạng nhất định
- Tạo thành các khoang chứa đựng và bảo vệ các bộ phận bên trong cơ thể
- Cùng với hệ cơ là chỗ bám cho cơ thể vận động.
II. Phân biệt các loại xương
.png)
Hình 7.5 Phân biệt các loại xương
- Xương dài: hình ống chứa tủy đỏ ở trẻ em và tủy vàng ở người lớn
- Ví dụ: xương ống tay, xương đùi, xương cẳng chân
- Xương ngắn: kích thước ngắn
- Ví dụ: xương cổ tay, cổ chân,…
- Xương dẹt: hình bản dẹt, mỏng
- Ví dụ: xương bả vai,…
III. Các khớp xương
- Khớp là nơi tiếp giáp giữa các đầu xương.
- Có 3 loại: khớp động, khớp bán động, khớp bất động.
Hình 7.7 Các loại khớp xương. A,B Khớp động. C Khớp bất động. D Khớp bán động
Bảng cấu tạo các loại khớp
B. Trả Lời Câu Hỏi SGK
1. Giải bài 1 trang 27 SGK Sinh học 8
Bộ xương người gồm mấy phần? Mỗi phần gồm những xương nào?
Hướng dẫn giải
- Bộ xương người gồm 3 phần:
- Phần đầu gồm khối xương sọ có 8 xương ghép lại tạo thành hộp sọ lớn chứa não. Xương mật nhỏ, có xương hàm.
- Phần thân gồm cột sống có nhiều đốt sống khớp với nhau, cong ở 4 chỗ. Các xương sườn gắn với cột sống và xương ức tạo thành lồng ngực (bảo vệ tim phổi).
- Xương chi gồm xương tay và xương chân (có các phần tương tự nhau).
2. Giải bài 2 trang 27 SGK Sinh học 8
Sự khác nhau giữa xương tay và xương chân có ý nghĩa gì đối với hoạt động của con người?
Hướng dẫn giải
- Sự khác nhau giữa xương tay và xương chân có ý nghĩa quan trọng đối với những hoạt động của con người:
- Các khớp cổ tay và bàn tay linh hoạt đảm nhiệm chức năng cầm nắm phức tạp trong lao động của con người.
- Xương cổ chân và xương gót phát triển nở về phía sau làm cho diện tích bàn chân lớn, đảm bảo sự cân bằng vững chắc cho tư thế đứng thẳng.
3. Giải bài 3 trang 27 SGK Sinh học 8
Nêu vai trò của của từng loại khớp.
Hướng dẫn giải
- Vai trò của các loại khớp:
- Khớp động: giúp cơ thể có những cử động linh hoạt đáp ứng được những yêu cầu lao động và hoạt động phức tạp.
- Khớp bán động: giúp cơ thể mềm dẻo trong dáng đi thẳng và lao động phức tạp, cử động của khớp hạn chế.
- Khớp bất động là loại khớp không cử động được. Bảo vệ an toàn cho các bộ phận bên trong.
