A. Lý thuyết
I. Đời sống
Thỏ
- Đời sống:
- Thỏ hoang sống ven rừng, có tập tính đào hang, lẩn trốn kẻt thù.
- Ăn cỏ, lá cây bằng cách gặm nhấm, kiếm ăn về chiều, đêm.
- Là động vật hằng nhiệt.
- Sinh sản:
- Thụ tinh trong.
- Thai phát triển trong tử cung của thỏ mẹ.
- Đẻ con có nhau thai → hiện tượng thai sinh.
- Con non yếu, được nuôi bằng sữa mẹ...
Nhau thai của thỏ
- Phôi được nuôi dưỡng bằng chất dinh dưỡng của cơ thể mẹ qua nhau thai nên ổn định.
- Phôi thai được phát triển trong cơ thể mẹ nên an toàn và có đầy đủ các điều kiện thích nghi cho sự phát triển.
- Con sơ sinh được nuôi bằng sữa mẹ (nên ổn định) không lệ thuộc vào con mồi trong tự nhiện và khả năng bắt mồi của con non như ở thằn lằn hoặc những loài ĐVCXS khác.
II. Cấu tạo ngoài và sự di chuyển
1. Cấu tạo ngoài
Cấu tạo ngoài của Thỏ
- Cơ thể thỏ được phủ bằng bộ lông dày, xốp gồm những sợi lông mảnh khô bằng chất sừng, gọi là lông mao. Bộ lông mao che chở và giữ nhiệt cho cơ thể.
- Chi thỏ có vuốt sắc. Chi trước ngắn còn dùng để đào hang; chi sau dài khỏe, bật nhảy xa giúp thỏ chạy nhanh khi bị săn đuổi.
Thỏ đào hang bằng vuốt của chi trước
- Thỏ kiếm ăn vào ban đêm.
- Mũi thỏ rất thính. Cạnh mũi ở hai bên môi có ria, đó là những lông xúc giác có vai trò xúc giác nhạy bén, phối hợp cùng khứu giác giúp thỏ thăm dò thức ăn hoặc môi trường.
- Mắt thỏ không tinh lắm. Mi mắt cử động được, có lông mi, vừa giữ nước mắt làm màng mắt không bị khô, vừa bảo vệ cho mắt (đặc biệt khi con vật lẩn trốn kẻ thù trong bụi cây rậm rạp, gai góc).
- Tai thỏ rất thính, có vành tai dài, lớn, cử động được theo các phía, định hướng âm thanh phát hiện sớm kẻ thù.
Đặc điểm cấu tạo ngoài giúp thỏ thích nghi với đời sống và tập tính lẩn trốn kẻ thù
- Bộ lông mao dày xốp → Giữ nhiệt, bảo vệ thỏ khi ẩn trong bụi rậm.
- Chi trước ngắn → Đào hang
- Chi sau dài khoẻ → Bật nhảy xa, chạy trốn nhanh
- Mũi tinh, lông xúc giác nhạy bén → Thăm dò thức ăn và môi trường
- Tai thính có vành tai lớn, cử động được → Định hướng âm thanh, phát hiện sớm kẻ thù
- Mắt có mí, cử động được → Giữ mắt không bị khô, bảo vệ khi trốn trong bụi gai rậm
2. Di chuyển
Di chuyển của thỏ
- Thỏ di chuyển bằng cách nhảy đồng thời cả 2 chân.
- Mô tả các động tác di chuyển của thỏ: Sự nhảy của thỏ ở giai đoạn nhảy 2 chân sau thỏ tiếp xúc với đất, đạp mạnh vào đất cơ thể thỏ bật lên cao, chân trước, chân sau và thân thỏ khi đó đều duỗi thẳng -> làm giảm sức cản của không khí tạo điều kiện cho sự tăng tốc, chỉ có chân trước tiếp cận với đất vào cuối giai đoạn của sự nhảy.
Cách chạy của Thỏ khi bị săn đuổi
........................ Đường chạy của Thỏ
Đường chạy của chó sói
- Khi bị rượt đuổi thỏ chạy theo hình chữ Z, còn thú ăn thịt chạy theo kiểu rượt đuổi nên dễ mất đà lao theo hướng khác, khi đó thỏ lẩn vào bụi rậm trốn thoát.
B. Trả Lời Câu Hỏi SGK
1. Giải bài 1 trang 151 SGK Sinh học 7
Hãy nêu cấu tạo ngoài của thỏ thích nghi với điều kiện sống?
Hướng dẫn giải
2. Giải bài 2 trang 151 SGK Sinh học 7
Hãy cho biết vì sao thỏ hoang di chuyển với vận tốc tối đa 74 km/h, trong khi cáo xám 64 km/h, chó săn 68 km/h, chó sói 69,23 km/h thế mà trong nhiều trường hợp thỏ rừng vẫn không thoát khỏi những loài thú ăn thịt kể trên.
Hướng dẫn giải
- Thỏ hoang di chuyển nhanh hơn thú ăn thịt nó, nhưng nó không dai sức bằng, nên càng về sau vận tốc càng giảm, lúc đó nó phải làm mồi cho thú ăn thịt.
3. Giải bài 3 trang 151 SGK Sinh học 7
Nêu ưu điểm của sự thai sinh so với sự đẻ trứng và noãn thai sinh?
Hướng dẫn giải
Ưu điểm của sự thai sinh so với sự đẻ trứng và noãn thai sinh là:
- Thai sinh không bị lệ thuộc vào lượng noãn hoàng có trong trứng như các động vật có xương sống đẻ trứng.
- Phôi được phát triển trong bụng mẹ an toàn và điều kiện sống thích hợp cho phát triển.
- Con non được nuôi bằng sữa mẹ, có sự bảo vệ của mẹ trong giai đoạn đầu đời.
- Tỷ lệ sống sót của con non cao hơn.
