BIỆN PHÁP GIÁO DỤC LỄ GIÁO CHO TRẺ 5- 6 TUỔI.
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
1. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Giáo dục mầm non là mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, chịu trách nhiệm chăm sóc - giáo dục trẻ từ 0 - 6 tuổi. Đây là giai đoạn đặt nền móng đầu tiên quan trọng của nhân cách con người. Nếu không làm tốt việc chăm sóc - giáo dục trẻ trong những năm này thì việc giáo dục lại hết sức khó khăn, phức tạp. Vì vậy, Nghị quyết TW2, khoá VIII của Đảng cộng sản
Việt Nam về "Định hướng chiến lược giáo dục - đào tạo trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá và đề ra mục tiêu giáo dục Mầm non phải trang bị cho trẻ những gì tốt nhất kể cả về mặt vật chất và tinh thần một cách toàn diện”.Đứng trước tình hình đổi mới của đất nước, cùng với sự phát triển không ngừng của nền giáo dục nước nhà, đứng trước thời kỳ hội nhập kinh tế, đất nước đang trên đường mở cửa những ảnh hưởng không nhỏ của nền nhiều nền văn hóa khác nhau. Thì việc giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa vốn có của cha ông ta từ ngàn xưa là nhiệm vụ cần và cập nhật nhất. Bên cạnh đó, việc tiếp thu những tinh hoa văn hóa của nhân loại để làm giàu thêm bản sắc văn hóa riêng của dân tộc mình cũng là vấn đề cần thiết- làm thế nào để cho thế hệ trẻ của chúng ta "Hoà nhập mà không hoà tan".
Từ ngàn xưa kinh nghiệm của cha ông ta đã đúc kết nhiệm vụ học đầu tiên của mỗi con người phải là "Tiên học lễ, hậu học văn" lễ phép là nét đẹp văn hoá được đặt lên hàng đầu khi nhìn nhận và đánh giá về một ai đó mà chúng ta thường bàn luận. Trong thời đại hiện nay, tiếp thu nhiều nền văn hoá khác nhau nên đâu đó vẫn còn nhiều câu chuyện thương tâm về đạo đức, lễ giáo của con người, việc mà tôi và các bạn đã nghe và thấy trên thông tin đại chúng, trong cuộc sống hằng ngày.
2. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
Như chúng ta đã biết, giáo dục lễ giáo cho trẻ là một phần quan trọng trong nội dung giáo dục trẻ, đó là khâu đầu tiên hình thành cho trẻ những cơ sở ban đầu của nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa: Trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn, phát triển hài hòa, cân đối, giàu lòng yêu thương, biết quan tâm, nhường nhịn, giúp đỡ mọi người; biết yêu thích và giữ gìn cái đẹp, thông minh ham hiểu biết, thích tìm tòi, khám phá thế giới xung quanh, hình thành một số kỹ năng cơ bản như: Nhẹ nhàng, khéo léo, biết xin lỗi và nhận lỗi….
Vấn đề giáo dục lễ giáo không phải là vấn đề mới, trước đây và hiện nay chúng ta vẫn làm nhưng làm thế nào để giáo dục lễ giáo có hiệu quả. Đây cũng là vấn đề mà các thầy cô giáo và các bậc phụ huynh cũng luôn quan tâm. Điều đặc biệt hơn nữa là đối với trẻ mầm non đặc điểm của trẻ là dễ nhớ, mau quên và tính hay bắt chước cho nên việc giáo dục lễ giáo cần được sớm thực hiện và thường xuyên rèn luyện như các cụ xưa có câu “Dạy con từ thuở còn thơ…”.
Bên cạnh đó, vì mục tiêu giảm tỷ lệ sinh con nên số con trong mỗi gia đình ít đi, thì trẻ ngày càng được nuông chiều thái quá, trẻ muốn gì được nấy…, đây cũng là vấn đề không nhỏ ảnh hưởng rất lớn đến vấn đề giáo dục lễ giáo cho trẻ. Một số phụ huynh chưa hiểu tầm quan trọng của giáo dục lễ giáo cho con em ở lứa tuổi mầm non, nên thường khoán trắng cho giáo viên.
Là giáo viên mầm non tôi thấy việc giáo dục lễ giáo cho trẻ luôn được chú trọng và đặt lên hàng đầu. Tuy nhiên, kết quả vẫn chưa cao đâu đó vẫn còn những câu nói cụt, nói què, những hành vi thiếu văn minh…. Vậy làm thế nào? Và bằng cách nào?… để vệc giáo dục lễ giáo cho trẻ mang lại hiệu quả cao. Đây là vấn đề cấp bách của toàn xã hội không phải của riêng ai.
Trăn trở với mục tiêu chung của ngành giáo dục, vấn đề cấp bách của toàn xã hội là người giáo viên mầm non tôi không thể không suy nghĩ và nhận thấy rằng việc giáo dục lễ giáo cho trẻ hiện nay đang là vấn đề bức xúc, là việc làm cần thiết có vai trò to lớn trong việc giáo dục trẻ không riêng bậc học mầm non mà còn nhiều bậc học khác. Đặc biệt, năm nay tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo 5- 6 tuổi. Chính vì vậy, tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 5- 6 tuổi” để góp một phần nhỏ bé của mình vào việc giáo dục lễ giáo cho trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo nhằm góp phần hình thành nhân cách ban đầu cho trẻ.
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Trong năm học này tôi quyết tâm thực hiện nhiệm vụ năm học của ngành phát động và luôn lấy mục tiêu giáo dục lễ giáo cho trẻ là nhiệm vụ hàng đầu trong việc chăm sóc giáo dục trẻ, để góp một phần nhỏ bé của mình vào quá trình hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ theo mục tiêu của ngành, của toàn xã hội.
A. TÌNH HÌNH CHUNG:
I. THUẬN LỢI:
Là trường trọng điểm của Huyện miền núi nên cũng được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, Phòng giáo dục, các cấp chính quyền về vật chất lẫn tinh thần.
Được sự quan tâm, giúp đỡ, chỉ đạo sát sao của Ban giám hiệu nhà trường cùng với chuyên môn trong công tác chăm sóc- giáo dục trẻ.
Phòng lớp sạch sẽ, thoáng mát, cơ sở vật chất được trang bị đầy đủ.
Lớp được bố trí 2 giáo viên có trình độ chuẩn.
Giáo viên luôn có nhiệt huyết, yêu nghề, mến trẻ, có tinh thần trách nhiệm cao trong công tác chăm sóc- giáo dục trẻ.
Giáo viên thường xuyên được bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, luôn học hỏi và nâng cao trình độ.
II. KHÓ KHĂN:
Trong lớp có không ít những cháu là con em người địa phương nên nhận thức của trẻ còn hạn chế, phụ huynh ít quan tâm đến vấn đề học tập của con cái đặc biệt là vấn đề giáo dục lễ giáo.
Trẻ chưa mạnh dạn, chưa nhanh nhẹn, còn nhút nhát, thụ động.
Tệ nạn xã hội ngày càng gia tăng, phim ảnh và một số trò chơi không lành mạnh… đã ảnh hưởng không ít đến sự phát triển nhân cách của trẻ .
Bên cạnh đó, những bộn bề lo toan cho công việc, cho đời sống kinh tế của mỗi gia đình nên việc chú trọng, quan tâm giáo dục cho con cái ngày càng hạn chế, bị lãng quên, đặc biệt là vấn đề giáo dục lễ giáo.
B. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:
Giáo dục lễ giáo nói chung là giáo dục cách ăn nói lễ phép, có thưa, có gởi, chào hỏi, dạ vâng, cảm ơn, xin lỗi; tư thế, trang phục, phong cách và tất cả những hành vi ứng xử đối với những người xung quanh; tình yêu thương, sự kính trọng, lòng biết ơn đối với ông bà, cô giáo, anh chị… và tình thân ái đối với bạn bè.
Qua tìm tòi, nghiên cứu tôi đã tìm ra một số “Biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 5- 6 tuổi” như sau:
1. Giáo dục lễ giáo thông qua các môn học:
Như chúng ta đã biết, ở trường mầm non không có giờ đạo đức riêng, mà thông qua sử dụng hình thức tích hợp, lồng ghép với nội dung bài dạy của các lĩnh vực để dạy và hướng trẻ tới cảm xúc, tình cảm, hành vi lễ giáo. Đó là, trẻ được tham gia vào nhiều hoạt động như: Hát- múa, đọc thơ, kể chuyện, làm quen môi trường xung quanh, toán, chữ cái… Chính vì vậy, lồng ghép nội dung giáo dục lễ giáo vào các hoạt động có nhiều ưu thế nhằm hình thành cho trẻ những thói quen, hành vi lễ phép, có văn hoá….
Thông qua hoạt động khám phá khoa học "Cây xanh và môi trường sống" cô lồng ghép giáo dục lễ giáo cho trẻ. Chẳng hạn:
- Cô giáo có thể đàm thoại: Cây xanh để làm gì? Cây xanh có ích lợi như thế nào?
Muốn có nhiều cây xanh chúng ta phải làm gì?
- Khi trả lời trẻ phải trả lời trọn câu: Dạ có, dạ không, dạ thưa cô… không trả lời trống không. Qua đó cô đã giáo dục trẻ cách nói năng lễ phép….
- Đồng thời, qua lợi ích của cây xanh cô giáo dục cháu yêu thiên, không ngắt hoa, bẽ cành, mà phải biết bảo vệ chăm sóc cây xanh để cây cho ta nhiều lợi ích.
Đối với hoạt động phát triển thể chất cô giáo dục trẻ siêng năng tập thể dục đều đặn, thường xuyên giúp cơ thể khoẻ mạnh, rèn luyện tính kiên nhẫn, trong lúc tập giáo dục trẻ không chen lấn, xô đẩy nhau… qua đó giáo dục trẻ có thói quen tốt trong cuộc sống hằng ngày giáo dục trẻ ăn, ngủ đúng giờ,….
Bên cạnh đó thì việc giáo dục trẻ tình yêu thương, kính trọng đối với ông bà, cha mẹ, anh chị, biết nhường nhịn em bé… qua hoạt động tạo hình "Vẽ người thân trong gia đình". Cô có thể đàm thoại cùng trẻ:
Gia đình cháu gồm có những ai?
Gia đình cháu thuộc gia đình đông con hay gia đình ít con?
Mọi người sống trong gia đình phải như thế nào với nhau?
Qua đó giáo dục trẻ tình yêu thương, biết kính trên nhường dưới…
Hoặc thông qua hoạt động làm quen văn học qua câu chuyện "Tấm Cám".
Cô giáo dục trẻ lòng thật thà, chăm lo lao động, dạy cháu yêu cái thiện, ghét cái ác, hình thành cho trẻ lòng nhân ái đối với mọi người xung quanh.
Đối với hoạt động làm quen chữ cái cô nhắc nhở trẻ ngồi ngay ngắn, khi học xong cất đồ dùng gọn gàng, ngăn nắp, biết giữ gìn bảo quản đồ dùng… đây là việc làm rất nhỏ nhưng nó là cơ sở, là nền tảng ảnh hưởng rất lớn đến nhân cách của trẻ sau này.
Thông qua việc giáo dục lễ giáo cho trẻ qua các môn học trẻ cũng được học rất nhiều điều hay, tuy đây chỉ là những việc làm rất đơn giản nhưng nó cũng đã góp một phần nhỏ vào việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ sau này.
2. Giáo dục lễ giáo thông qua hoạt động vui chơi:
Đối với trẻ lứa tuổi này trẻ học theo phương châm “Học mà chơi, chơi mà học”. Trong giờ vui chơi trẻ được thực hành, trải nghiệm nhiều vai chơi khác nhau trong cuộc sống của người lớn, tôi tiến hành lồng giáo dục lễ giáo vào hoạt động vui chơi, qua hoạt động này trẻ được giao tiếp, đối thoại những câu chào hỏi lễ phép, biết cảm ơn, xin lỗi, trao nhận bằng hai tay…. Đây là hoạt động mà trẻ được hoạt động tích cực và thể hiện rõ nhất tính cách của từng trẻ. Chính vì thế, tôi theo dõi quan sát lắng nghe để kịp thời uốn nắn trẻ khi có biểu hiện chưa chuẩn mực. Qua đó, giúp trẻ hình thành thói quen hành vi văn minh trong giao tiếp.
Khi tổ chức cho trẻ tham gia vào hoạt động vui chơi cụ thể là trẻ đóng vai y tá - bác sĩ; chơi mẹ- con…cô theo dõi trẻ chơi và hướng dẫn trẻ chơi, hướng dẫn trẻ cách giao tiếp để qua đó giáo dục trẻ biết chào hỏi, xưng hô, ứng xử phù hợp với mọi người xung quanh….
Chẳng hạn, trẻ chơi góc Bác sĩ thì trẻ biết được công việc của Bác sĩ khám bệnh cho mọi người và cách nói năng, xưng hô với bệnh nhân như thế nào, ân cần ra sao.
Còn y tá phát thuốc thì dặn dò bệnh nhân uống thuốc ngày mấy lần, bệnh nhân nhận thuốc, nhận đơn thuốc bằng hai tay và nói lời cảm ơn đối với cô y tá, bác sĩ.
Trẻ chơi ở góc Bác sĩ
Bên cạnh đó, khi trẻ chơi ở góc bán hàng thì cô giáo dục trẻ biết mời chào, nói lời cảm ơn đối với khách hàng, khi trao và nhận thì phải cầm bằng hai tay. Hoặc thông qua một số góc chơi khác như: góc xây dựng, góc nghệ thuật,… trẻ biết nhường nhịn, chia sẻ, giúp đỡ nhau, tạo mối đoàn kết giữa các bạn trong nhóm…
Đây là một xã hội thu nhỏ mà qua đó trẻ tái tạo lại cuộc sống của người lớn. Thông qua hoạt động này giáo dục trẻ biết thể hiện các mối quan hệ trong xã hội, những hành vi giao tiếp, cách ứng xử, xưng hô với mọi người…. Và thông qua hoạt động này trẻ mạnh dạn hơn, thành thạo hơn trong giao tiếp, trong ứng xử.
3. Giáo dục lễ giáo ở mọi lúc mọi nơi:
Giáo dục lễ giáo cho trẻ mọi lúc mọi nơi đây là biện pháp cũng hết sức quan trọng góp phần vào việc hình thành nhân cách cho trẻ. Bởi lẽ, trẻ ở lứa tuổi này dễ nhớ nhưng chóng quên. Chính vì vậy, ở mọi lúc mọi nơi, bất cứ khi nào và lúc nào cô cũng lồng ghép được nội dung giáo dục lễ giáo cho trẻ, cô luôn nhắc nhỡ và giáo dục trẻ thường xuyên để hình thành thói quen “Lễ giáo” cho trẻ. Vì thói quen tức là những hành vi được tự động hóa, được lặp đi lặp lại nhiều lần và gắn liền với nhu cầu, lúc đó, trẻ thực hiện các hành vi lễ giáo một cách tự nhiên.
Hằng ngày, tôi thường tập cho trẻ có thói quen giữ vệ sinh môi trường: không vứt rác bừa bãi, không vẽ bậy lên tường… và thường xuyên cho trẻ vệ sinh cá nhân: vệ sinh thân thể, rửa tay, chân sạch sẽ, quần áo sạch sẽ- gọn gàng. Thường xuyên nhắc nhỡ trẻ chào khách đến lớp cũng như khách đến nhà.
Giờ đón trẻ hoặc trả trẻ tôi rất ân cần và chuẩn mực trong xưng hô với bố mẹ trẻ, tôi nhắc trẻ đến lớp chào cô, chào các bạn sau đó chào tạm biệt bố mẹ để vào lớp. Hoặc cô có thể trò chuyện cởi mở, tự nhiên đối với trẻ để trẻ tự bộc lộ bản thân. Cô hỏi trẻ: Nhà con có em không? Con sẽ làm gì nếu em đòi đồ chơi của con? Từ đó cô có thể kể chuyện có nội dung về gia đình cho trẻ nghe, để qua đó giáo dục trẻ lòng nhân ái đối với mọi người.
Trong giờ chơi tự do, hay giờ lao động, hoạt động ngoài trời nếu cháu làm việc gì sai đối với bạn, với cô thì tôi giáo dục trẻ biết xin lỗi cô, xin lỗi bạn. Ai cho gì thì nhận bằng hai tay và nói lời cảm ơn. Trong lúc dạo chơi giáo dục trẻ không ngắt hoa, bẽ cành….
Trong quá trình chơi tôi luôn nhắc nhỡ trẻ phải luôn đoàn kết với bạn bè, không tranh giành đồ chơi, không trêu chọc, đánh bạn... mà phải biết nhường nhịn, giúp đỡ lẫn nhau.
Cũng như thông qua hoạt động ngoài trời, hướng dẫn trẻ “Tham quan vườn cây ăn quả”. Cô giáo dục trẻ kính trọng, yêu quý những người lao động….
Khi trẻ làm việc sai trái, tôi có mặt kịp thời để uốn nắn, giúp trẻ nhận ra cái sai, biết nhận lỗi và sửa sai kịp thời.
Trong giờ ăn, cô giáo dục trẻ trước khi ăn phải mời cô, khi ăn phải từ tốn, ăn chậm rãi, trong khi ăn không được nói chuyện, khi ho phải che miệng, không làm rơi cơm, khi làm rơi thì phải nhặt bỏ vào đĩa đựng cơm rơi,… Do đó khi tổ chức giờ ăn cô chuẩn bị đầy đủ đĩa đựng cơm rơi, khăn lau tay. Đồng thời trang trí bàn ăn cũng thật đẹp như: Khăn trải bàn, bình hoa… để tạo không khí trong giờ ăn thật thoải mái giúp trẻ ăn nhanh, ngon miệng. Qua đó giáo dục trẻ có những thói quen, hành vi văn minh trong ăn uống.
Như vậy giáo dục lễ giáo mọi lúc mọi nơi giúp trẻ “Nói lời hay làm việc tốt”, hình thành một số thói quen, hành vi văn minh trong cuộc sống hằng ngày.
4. Xây dựng góc tuyên truyền:
Góc tuyên truyền của lớp không thể thiếu mục giáo dục lễ giáo cho trẻ, đây là biện pháp rất hữu hiệu đối với chuyên đề lễ giáo bởi lẽ trẻ lứa tuổi này tư duy trực quan hình ảnh là chủ yếu. Chính vì thế, mà góc tuyên truyền cần phải sinh động và phong phú với những hình ảnh đẹp, hấp dẫn trẻ. Qua đó trẻ được trực quan bằng hình ảnh những gương tốt, việc làm tốt hoặc qua thơ, truyện… thì trẻ dễ tiếp thu, dễ phân biệt việc làm nào tốt, việc làm nào xấu. Bên cạnh đó thông qua góc tuyên truyền phụ huynh biết được kế hoạch chăm sóc- giáo dục của lớp để có hướng nhắc nhỡ và rèn thêm cho trẻ để giúp trẻ nhớ lâu hơn.
Ở góc này tôi sưu tầm những tranh ảnh có nội dung giáo dục lễ giáo dán vào cho trẻ xem, hoặc có thể là một bài thơ, bài hát có nội dung phù hợp. Thời gian rảnh tôi cho trẻ đến xem, trò chuyện và đàm thoại với trẻ về những hình ảnh đó để qua đó giáo dục trẻ những hành vi văn minh.
Đây là những hình ảnh nhằm tuyên truyền đến phụ huynh để cùng giáo dục trẻ biết chào hỏi lễ phép, chơi ngoan cùng bạn, biết khi ngáp- ho phải che miệng, chơi xong biết cất dọn đồ chơi, không ngồi gần khi xem ti vi….
Hoặc là, những hành vi biết quan tâm giúp đỡ mọi người, yêu thiên nhiên, thích lao động, biết chăm sóc bảo vệ vật nuôi…
Tuy đây chỉ là những việc làm nhỏ nhưng nó ảnh hưởng rất lớn đến nhân cách sau này của trẻ.
Bên cạnh đó, tôi gợi ý cho trẻ về nhà sưu tầm những hình ảnh về lễ giáo để dán vào góc tuyên truyền, điều này sẽ giúp trẻ nhận biết được hành vi đúng sai để trẻ học tập và giúp trẻ luôn tích cực hơn trong hoạt động này.
5. Xây dựng cảnh quan sư phạm trong lớp học:
Cùng với toàn ngành thực hiện chủ đề năm học xây dựng “Trường học thân thiện học sinh tích cực”.Thì việc tạo cảnh quan sư phạm trong lớp học, môi trường xung quanh cũng là một chuyên đề mà tôi chú trọng trong năm học này. Vì thông qua hoạt động này cũng góp phần vào việc giáo dục lễ giáo cho trẻ.
Tôi hướng dẫn, gợi ý cho trẻ tự lau chùi kệ đồ chơi, xếp đồ dùng đồ chơi gọn gàng, ngăn nắp vào từng góc riêng tạo cảm giác thích thú ở trẻ luôn mong muốn được làm, được giúp cô. Nhờ vậy, qua mỗi lần tổ chức hoạt động vui chơi, trẻ chơi xong thu dọn đồ chơi gọn gàng và ngăn nắp.
Xếp đồ dùng, đồ chơi vào kệ sau khi chơi xong
Trong lớp tôi có sọt rác, để vào góc lớp tôi thường nhắc nhở trẻ sau khi ăn quà vặt nên bỏ rác vào giỏ để giữ vệ sinh chung và trẻ thực hiện tốt, nhất là sau hoạt động tạo hình, xé dán trong lớp không còn mảnh giấy vụn nào rơi xuống sàn. Qua đó giáo dục trẻ ý thức tự giác trong công việc.
Đặc biệt là góc thiên nhiên trẻ được cùng cô trồng nhiều cây xanh và mỗi tuần, mỗi ngày cô có kế hoạch cho trẻ tự mình chăm sóc cây xanh theo tổ, nhóm: tưới cây, nhổ cỏ, cắt tỉa lá úa… giáo dục trẻ biết yêu cái đẹp và mong muốn tạo ra cái đẹp. Qua hoạt động này khơi gợi ở trẻ tình yêu thiên nhiên, yêu lao động, tạo cho trẻ cảm giác gần gũi với thiên nhiên. Từ đó trẻ có ý thức bảo vệ và chăm sóc cây, không ngắt hoa, bẽ cành….
Hoạt động trẻ chăm sóc góc thiên nhiên của lớp
Để tạo cảnh quan sân trường, tạo cho trường luôn có một môi trường xanh- sạch- đẹp trong các giờ hoạt động ngoài trời tôi thường cho trẻ nhặt rác, nhổ cỏ các bồn hoa để tạo môi trường thêm sạch đẹp hơn. Đồng thời vận động phụ huynh đóng góp cây xanh để tạo thêm màu xanh cho ngôi trường. Thông qua từng hoạt động tôi thường trò chuyện với trẻ về công việc trẻ đã làm để giúp trẻ hiểu được ý nghĩa của việc làm đó. Chẳng hạn, cô có thể hỏi trẻ. Con có được hái hoa không? Khi ăn bánh kẹo con vứt rác ở đâu? Vì sao con phải nhặt rác?
6. Phối hợp với các bậc phụ huynh:
Giáo dục lễ giáo không thể tách rời khỏi gia đình vì giáo dục tình yêu là nội dung cơ bản của giáo dục lòng nhân ái cho trẻ. Cùng với mục tiêu xã hội hoá giáo dục thì phụ huynh có vai trò không nhỏ trong việc giáo dục trẻ. Trong buổi họp mặt đầu năm tôi mạnh dạn trao đổi với phụ huynh về tầm quan trọng của giáo dục lễ giáo đối với trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi vì đây là lứa tuổi trẻ bắt chước rất nhanh, nhất là trong thời kỳ hội nhập của nước ta tiếp nhận nhiều nền văn hoá và một số phim ảnh, trò chơi giải trí không lành mạnh… đã ảnh hưởng một phần không nhỏ về hành vi văn hóa của trẻ. Trẻ có thể đối xử thô bạo với bạn sau một đoạn phim hành động, trẻ có những lời không nên đối với bố mẹ khi không đồng ý theo yêu cầu nào đó của trẻ. Để phụ huynh nhận thức được ý nghĩa của vấn đề trên và cùng nhà trường giáo dục trẻ thì việc phối hợp với phụ huynh trong công tác giáo dục trẻ là vấn đề rất cần thiết. Giáo viên luôn trò chuyện, tuyên truyền với phụ huynh về các nội dung giáo dục lễ giáo để phụ huynh phối hợp rèn và dạy trẻ tại gia đình.
Phụ huynh ở đây phần đông làm nghề nông nên họ ít quan tâm đến con cái mình, qua các cuộc họp phụ huynh hoặc những buổi truyền thông tôi luôn phổ biến và tuyên truyền cách nuôi dạy con theo khoa học và cách giáo dục lễ giáo phù hợp đối với trẻ. Tuyên truyền cho phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của việc giáo dục lễ giáo đối với trẻ. Để từ đó phụ huynh dành thời gian chăm sóc con cái, quan tâm đến con cái nhiều hơn và cùng với nhà trường nuôi dạy và giáo dục trẻ tốt hơn. Do đó, phụ huynh xưng hô đúng mực, luôn mẫu mực trong giao tiếp để trẻ noi theo. Đồng thời chú ý sửa sai trẻ kịp thời những thiếu sót trong giao tiếp đối với bạn bè, đối với người lớn.
Tôi luôn trao đổi với phụ huynh hằng tháng thông qua sổ liên lạc về sự tiến bộ của mỗi cháu để phụ huynh kịp thời nắm bắt. Qua thời gian, trẻ lớp tôi tiến bộ rõ rệt như: xưng hô lễ phép, lịch sự trong giao tiếp nhờ sự giáo dục bằng phương châm "Trường học là nhà, nhà là trường học".
Như chúng ta đã biết, trẻ lứa tuổi này rất hiếu động, trẻ học rất nhanh nhưng qua những phim ảnh trên thị trường thì có những bộ phim không phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Chính vì thế tôi cũng tuyên truyền đến phụ huynh nên cho trẻ xem những phim ảnh mang tính giáo dục cao và phù hợp với lứa luổi của trẻ để qua đó trẻ học được những cái hay, cái đúng… giúp trẻ dần hoàn thiện và phát triển nhân cách của mình.
7. Cô gương mẫu chuẩn mực:
Cô giáo là người mẹ thứ hai của trẻ, muốn giáo dục cho trẻ phát triển toàn diện thì cô giáo là người đóng vai trò hết sức quan trọng, cô luôn là tấm gương sáng để trẻ noi theo.
Ở lứa tuổi của trẻ luôn thích được cô yêu thương, gần gũi, mọi hành vi của cô được trẻ lưu tâm nhất. Vì vậy cô luôn luôn chuẩn mực trong giao tiếp với người lớn, với đồng nghiệp. Đối với trẻ, tuyệt đối không la mắng, quát nạt trẻ làm trẻ phải sợ hãi, xưng hô dịu dàng bằng cô và cháu, tạo cho trẻ cảm giác an toàn , tin tưởng ở cô. Bên cạnh đó tôi luôn đối xử công bằng với trẻ, đặc biệt tôn trọng và lắng nghe ý kiến của trẻ, trẻ hỏi gì tôi trả lời rõ ràng, nói trọn câu để trẻ học tập.
Trẻ ở lứa tuổi này luôn tin tưởng ở cô, xem cô như là thần tượng, mọi việc nhất nhất phải theo cô. Chính vì vậy, nên khi hứa điều gì với trẻ là tôi thực hiện đúng lời hứa, không làm cho trẻ mất lòng tin. Ngược lại nếu trẻ có hành vi sai trái hoặc lời nói không hay tôi nhẹ nhàng góp ý, động viên trẻ biết nhận lỗi và sửa sai, tránh sai phạm lần sau. Tác phong quần áo tôi luôn chú ý ăn mặc đẹp, lịch sự, cô luôn vui tươi trẻ rất thích. Cô thực sự là tấm gương sáng cho trẻ noi theo.
8. Nêu gương, khen ngợi:
Cuối mỗi ngày, mỗi tuần tôi thường tổ chức cho trẻ nêu gương. Qua những tấm gương tốt của các bạn hoặc các nhân vật trong truyện để động viên trẻ bắt chước những việc làm tốt.
Khi nêu gương tốt tôi không nêu một cách chung chung, mà tôi luôn chỉ ra được những hành vi, việc là tốt của bạn để trẻ khác học hỏi.
VD: Hôm nay, bạn Ánh thấy bạn Trâm ngã đã đỡ bạn Trâm dậy. Hoặc bạn Như nhặt được cây bút chì của bạn Nga đã mang trả lại cho bạn. Qua sự việc đó giáo dục trẻ “Nhặt được của rơi trả lại người đánh mất”. Song song với việc nêu gương tốt tôi thường khen ngợi những trẻ làm việc tốt vì trẻ rất thích được khen, được động viên, khuyến khích.
Đối với trẻ lứa tuổi này cô không chỉ nói nêu gương, khen bạn này tốt bạn này xấu mà cô phải cho trẻ thực hiện hành động bằng cách lên cắm cờ bé ngoan, và cả lớp vỗ tay tuyên dương như vậy mới khơi gợi ở trẻ ý thích và mong muốn được làm việc tốt để được cắm cờ như bạn và điều này đã đem lại hiệu quả rất cao.
PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM
A. KẾT LUẬN:
Từ những biện pháp tôi tìm tòi nghiên cứu và thực hiện, chất lượng giáo dục lễ giáo ở trẻ tăng lên rõ rệt, đó là điều làm tôi phấn khởi, giúp tôi càng yêu nghề hơn, giúp tôi càng có nghị lực trong công tác.
Trẻ mạnh dạn, tự tin, ngoan hơn, lễ phép hơn. Những thói quen vệ sinh, những hành vi văn minh dần được hình thành ở trẻ.
Đối với bạn bè: Trẻ biết hòa thuận, nhường nhịn, không tranh giành đồ chơi….
Đối với mọi người: Trẻ biết chào hỏi lễ phép, nhường nhịn- yêu thương em nhỏ.
Đối với gia đình: Yêu thương chia sẽ tình cảm với những người trong gia đình, biết giúp đỡ bố mẹ….
Đối với thiên nhiên: Yêu thiên nhiên, biết chăm sóc bảo vệ cây xanh vật nuôi trong gia đình, không ngắt hoa bẽ cành,….
Hình thành những đức tính tốt: Ngăn nắp, gọn gàng, tính tự lập.
Các bậc phụ huynh có những chuyển biến rõ rệt về phong cách và quan tâm ngày càng nhiều đến con em mình.
Bản thân tôi được trao đổi kiến thức và kinh nghiệm dạy trẻ và giáo dục lễ giáo qua các môn học, các hoạt động,… được phụ huynh và các đồng nghiệp quý mến và tin yêu hơn.
Đây là những tiền đề cơ bản nhằm hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ.
B. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Sau một thời gian thực hiện với lòng say mê, kiên trì kết hợp với việc sử dụng các biện pháp trên một cách linh hoạt. Tôi nhận thấy và rút ra bài học kinh nghiệm về giáo dục lễ giáo cho trẻ như sau:
Giáo dục lễ giáo cho trẻ không chỉ thể hiện trong giờ học mà còn được thể hiện ở tất cả các hoạt động. Do đó, chúng ta cần phải lồng ghép linh hoạt nội dung giáo dục lễ giáo vào các hoạt động để giáo dục trẻ.
Bản thân cô giáo phải luôn tìm tòi sáng tạo, sưu tầm tranh ảnh, thơ ca, hò vè để góc lễ giáo của bé ngày càng phong phú hơn, và thay đổi theo từng chủ điểm để tạo sự mới lạ hấp dẫn trẻ.
Phải thường xuyên thực hiện giờ nêu gương và kể chuyện hàng tuần để động viên tinh thần trẻ.
Cô giáo phải phối hợp với phụ huynh trong công tác chăm sóc và giáo dục lễ giáo cho trẻ. Gia đình của trẻ thật sự là mái ấm đầy tình thương, bố mẹ là những tấm gương sáng và mẫu mực về hành vi ứng xử, chăm sóc, tinh thần trách nhiệm đối với trẻ.
Cô giáo phải thật sự là tấm gương sáng để trẻ noi theo, luôn giàu tình yêu thương, luôn thận trọng trong mọi hành vi của mình, thân thiện yêu thương để tạo tâm lý thoải mái cho trẻ thực hiện tốt mọi hành vi cũng như hoạt động giao tiếp, nhằm giúp trẻ từng bước hình thành và phát triển nhân cách cho mình. Bên cạnh đó môi trường và cảnh quan sư phạm cũng góp phần hình thành cho trẻ những hành vi văn minh để dần dần hoàn thiện nhân cách tốt đẹp của truyền thống con người Việt Nam phù hợp với mọi chuẩn mực đạo đức xã hội một cách tự nguyện.
Điều đặc biệt nữa là giáo dục lễ giáo cho trẻ phải có tính kiên trì, bền bỉ và phải được thực hiện thường xuyên, lặp đi lặp lại nhiều lần để hình thành thói quen cho trẻ, dần dần trở thành bản năng, giúp trẻ thực hiện lễ giáo một cách tự nhiên mà không cần nhắc nhỡ.
Việc giáo dục lễ giáo cho trẻ 5- 6 tuổi là vô cùng quan trọng phải chăng góp phần cốt lõi cho việc giáo dục con người. Con người mới xã hội chủ nghĩa có phẩm chất đạo đức, có tình yêu thương, biết quan tâm, nhường nhịn giúp đỡ mọi người, biết yêu thích và gìn giữ cái đẹp, con người giàu lòng nhân nghĩa khi trưởng thành. Vậy, ngay từ bây giờ tôi và các bạn hãy làm tốt công tác giáo dục lễ giáo cho trẻ góp phần hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ.
C. ĐỀ NGHỊ, KIẾN NGHỊ:
Trong phạm vi lớp học: Tạo điều kiện cho lớp học tốt hơn như sau:
- Cô giáo phải chuẩn bị nhiều nội dung, hình ảnh về lễ giáo để trẻ tri giác hằng ngày.
- Trang bị ở góc thư viện nhiều câu chuyện về lễ giáo có hình ảnh minh hoạ.
- Góc âm nhạc có những bài hát về lễ giáo phù hợp.
- Các góc tuyên truyền của lớp có nhiều bài viết và hình ảnh cho phụ huynh tham khảo.
Về phía nhà trường: Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên về nội dung, phương pháp và hình thức giáo dục lễ giáo cho trẻ mầm non. Đồng thời đẩy mạnh việc thực hiện các cuộc vận động trong nhà trường về nâng cac chất lượng đạo đức nhà giáo, học sinh, xây dựng môi trường xã hội lành mạnh, văn minh thanh lịch trong trường mầm non.
Trên đây là một số “Biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 5- 6 tuổi”. Qua thời gian tìm tòi và nghiên cứu, không sao tránh khỏi những thiếu xót, rất mong nhận được sự quan tâm hỗ trợ, đóng góp ý kiến của Hội đồng khoa học các cấp để sáng kiến kinh nghiệm ngày càng hoàn thiện hơn.