Ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao chất lượng giảng dạy, học tập trong dạy học trực tuyến
Với diễn biến phức tạp của dịch bệnh covid -19, cho đến thời điểm này, hơn 20 triệu học sinh, sinh viên và gần 2 triệu nhà giáo chưa thể quay lại trường học để học tập và giảng dạy trực tiếp.
Để thích ứng với bối cảnh này, ngành giáo dục đã chuyển đổi hình thức dạy - học trực tiếp sang dạy học trực tuyến như một xu thế tất yếu, một nhiệm vụ quan trọng trong năm học này. Vậy, làm thế nào để chất lượng dạy và học được đảm bảo, để mỗi tiết học đều gây được hứng thú, thu hút học sinh và tạo cho các em tâm lí mong đợi, hào hứng khi học tập.
Tôi cho rằng, ứng dụng tốt công nghệ thông tin chính là một trong những chiếc chìa khóa để mở ra một môi trường học tập chủ động, tích cực trong thời đại 4.0 hiện nay.
1. Ưu điểm của ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học
Là một giáo viên đang trực tiếp giảng dạy, trải qua thực tế giảng dạy, tôi nhận thấy ưu điểm vượt trội của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học.
- CNTT đặc biệt là sự phát triển của internet đã mở ra một kho kiến thức, học liệu vô cùng đa dạng và phong phú mà GV có thể tham khảo, học hỏi một cách chủ động, linh hoạt.
- Ứng dụng CNTT vào dạy học giúp mỗi bài giảng trở nên sinh động, hấp dẫn và dễ tiếp thu hơn đối với học sinh, tạo cho học sinh sự hào hứng, thu hút trong học tập, khiến mỗi tiết học không còn nhàm chán, đơn điệu. Có thể thấy ngay trong một tiết dạy, nếu như GV biết lồng ghép khéo léo trò chơi học tập, biết tăng tương tác giữa thầy và trò bằng việc sử dụng “chat” để thảo luận hay chiếu bài làm học sinh để nhận xét trực tiếp thì chắc chắn HS và thậm chí cả PHHSsẽ tập trung và thu hút hơn rất nhiều.
- Có rất nhiều những phần mềm, công cụ dạy học trực tuyến đã hỗ trợ cho GV trong việc quản lí lớp học, giảng dạy như: phần mềm dạy học trực tuyến Zoom, GG classroom, pablet, các hình thức hỗ trợ dạy – học trực tuyến khác như trao đổi qua zalo, xây dựng bài giảng điện tử, ôn luyện, kiểm tra đánh giá qua GG Form, hay các công cụ hỗ trợ dạy học trực tuyến khác đang rất được phổ biến như: Quizzi, blooket, kahoot, educandy, classDojo…
2. Những khó khăn trong việc ứng dụng CNTT trong giảng dạy trực tuyến
Việc ứng dụng CNTT trong dạy học cũng gặp phải những khó khăn phải kể đến như:
- Khách quan:
+ Để có được những bài giảng trực tuyến tốt đòi hỏi GV cũng phải bỏ ra rất nhiều công sức, tâm huyết và đầu tư, thậm chí còn vất vả không kém việc dạy học trực tiếp. Việc ứng dụng CNTT cũng đòi hỏi GV trong trường cần được cung cấp các thiết bị, máy móc tốn kém.
+ Các phần mềm, công cụ hỗ trợ dạy học trực tuyến đều có những nổi bật và hạn chế, không thể đáp ứng được hết tất cả các yêu cầu của cả GV và HS trong quá trình dạy học.
+ Các thách thức khác cũng khiến cho việc ứng dụng CNTT trong giảng dạy gặp khó khăn như điều kiện học tập của HS còn gặp khó khăn về thiết bị, đường truyền mạng không ổn định, các em HS nhỏ còn phụ thuộc nhiều vào sự hỗ trợ của cha mẹ.
- Chủ quan: Khả năng sử dụng CNTT, kĩ năng ứng dụng linh hoạt CNTT trong GV chưa đồng đều, còn hạn chế.
3. Giải pháp khắc phục.
3.1 Từ phía nhà trường
Với những nhược điểm và khó khăn trong việc ứng dụng CNTT, trường TH Ba Đình đã làm tốt công tác nâng cao chất lượng dạy học trực tuyến bằng rất nhiều những việc làm thiết thực, đạt hiệu quả rõ rệt như:
- Bằng sự sắp xếp và quản lí phù hợp, nhanh chóng, 100% GV trong trường đều có máy tính xách tay để sử dụng trong dạy học trực tuyến. Nhà trường luôn động viên, hỗ trợ kịp thời, khích lệ GV đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong dạy và học.
- Nhà trường còn tham gia tích cực cuộc vận động “Sóng và máy tính cho em” hỗ trợ các em HS còn khó khăn, trao tặng 8 bộ máy tính cũ còn sử dụng được cho các em có hoàn cảnh khó khăn.
- Ban giám hiệu nhà trường cũng đã rất nhạy bén khi đã có sự phân công các GV trẻ, giỏi CNTT phân bố đều 5 khối lớp để làm công tác truyền thông và hỗ trợ CNTT trong khối mình.
3.2. Từ phía tổ chuyên môn:
Với tổ chuyên môn khối 3, đồng chí khối trưởng và các GV khối viên luôn nhiệt tình và tâm huyết trong việc ứng dụng CNTT trong dạy học, tiết kiệm thời gian, công sức mà bài giảng vẫn thật hiệu quả. Tổ chuyên môn khối 3 đã luôn họp chuyên môn mỗi khi cần bên cạnh lịch sinh hoạt đã có. Đồng chí khối trưởng luôn có sự phân công cụ thể, chia nhỏ công việc đến từng GV một cách rõ ràng, để cùng nhau góp ý, xây dựng bài giảng chung, thống nhất về chuyên môn và hỗ trợ nhau trong việc sử dụng CNTT.
3.3 Từ phía bản thân GV
Trải qua thực tế giảng dạy, nhận thấy những ưu điểm tuyệt vời của CNTT trong dạy học, tôi xin chia sẻ một số kinh nghiệm để nâng cao kĩ năng CNTT trong dạy học trực tuyến như sau:
- Mỗi GV cần tham gia đầy đủ các lớp tập huấn, bồi dưỡng CNTT một cách nghiêm túc với tinh thần học hỏi cao, áp dụng nhanh chóng các kĩ năng CNTT được học vào thực tế để nắm bắt, điều chỉnh sao cho phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của lớp mình.
- Biết khai thác các tài nguyên trên internet có chọn lọc như: violet, tailieu.vn, các trang hội nhóm CNTT trên Facebook…
- Sử dụng phối kết hợp đa dạng các phần mềm dạy học và công cụ hỗ trợ dạy học trực tuyến hợp lí, vừa tạo môi trường học tập trực tuyến phong phú, không đơn điệu, vừa để các phần mềm có sự hỗ trợ cho nhau, giúp GV chủ động, linh hoạt trong quản lí và giảng dạy. Một số phần mềm và công cụ chúng ta đang sử dụng tương đối ổn như: phần mềm dạy học Zoom, bài giảng điện tử Powpoint, quản lí lớp học GG classroom, xây dựng thư viện, học liệu bằng Pablet, kiểm tra đánh giá qua GG Form và một số công cụ khác hỗ trợ luyện tập, trò chơi trực tuyến như Quizzi.
- GV cần dựa trên điều kiện của lớp, của HS để sử dụng phần mềm và các công cụ dạy học trực tuyến sao cho phù hợp, không nên cứng nhắc, không quá tạo áp lực lên HS và PH.
Trên đây là một số ý kiến và chia sẻ của tôi về việc nâng cao ứng dụng CNTT trong dạy học trực tuyến. Tôi tin rằng, một năm học dù có nhiều thử thách nhưng khi chúng ta biết phát huy những mặt mạnh, tích cực thay đổi, áp dụng tốt những ưu điểm của công nghệ TT 4.0 vào giảng dạy và phối hợp chặt chẽ với PHHS thì nhiệm vụ dạy và học vẫn luôn được đảm bảo và còn không ngừng được nâng cao về chất lượng.