A. Lý thuyết
Bộ Dơi gồm những thú bay, còn bộ Cá voi gồm những thú bơi
I. Bộ dơi
Đời sống bay lượn của Dơi
- Nơi sống: trong hang động, kẽ đá, trên cây …
- Đời sống: bay lượn
- Đặc điểm cấu tạo:
- Cơ thể thon nhọn: giảm bớt trọng lượng khi bay
- Chi trước biến đổi thành cánh da.
- Cánh da là 1 màng da rộng phủ lông mao thưa, mềm mại nối liền cánh tay, ống tay, xương bàn và các xương ngón với mình, chi sau và đuôi.
- Cánh bay của dơi: có màng cánh rộng, thân ngắn: có cách bay thoăn thoắt, thay hướng đổi chiều 1 cách linh hoạt
- Đuôi ngắn
- Chân yếu bám chặt vào cành cây. Khi bay chỉ cần rời vật bám, buông mình từ trên cao
- Bộ răng nhọn dễ dàng phá vỏ kitin của sâu bọ
- Ăn sâu bọ (dơi ăn sâu bọ), ăn quả cây (dơi ăn quả). Ngoài ra, 1 số loài dơi còn ăn muỗi, hút máu, bắt cá, hút mật hoa giúp cho sự thụ phấn …
- Đại diện: dơi ăn quả và dơi ăn sâu bọ
- Dơi kiếm ăn vào ban đêm vì:
- Mắt dơi kém, thính giác rất tinh có thể nghe được âm thanh với tần số cao.
- Đồng thời dơi có khả năng phát ra siêu âm va chạm vào chướng ngại vật, con mồi dội lại tai dơi: làm cho dơi xác định chính xác vị trí con mồi, thời gian từ dơi bay đến vị trí con mồi chỉ trong 1s.
- Cách bay của dơi: không có đường bay rõ rệt
Đường bay của Dơi
- Dơi có vai trò: tiêu diệt sâu bọ phá hại
II. Bộ cá voi
Cá heo
- Môi trường sống: sống ở biển
- Đặc điểm cấu tạo:
- Thân hình thoi, lông gần như tiêu biến hoàn toàn.
- Có lớp mỡ dưới da rất dày
- Cổ không phân biệt với thân.
- Vây đuôi nằm ngang
- Bơi bằng cách uốn mình theo chiều dọc
- Cấu tạo các chi: Chi trước biến đổi thành vây bơi dạng mái chèo, song vẫn được nâng đỡ bởi các xương chi như ở động vật có xương sống khác.
- Cách lấy thức ăn của cá voi:
- Cá voi không có răng, trên hàm có nhiều tấm sừng rủ xuống như cái sàng lọc nước
- Khi cá voi há miệng, nước mang tôm, cá và những động vật nhỏ vào miệng cá voi
- Khi cá voi ngậm miệng, thức ăn được giữ trong miệng, còn nước theo khe các tấm sừng ra ngoài
Quá trình lấy thức ăn của cá heo
- Sinh sản: đẻ con, nuôi con bằng sữa
- Đại diện:
Cá voi xanh: dài 33m, nặng 160 tấn, loài động vật lớn nhất trong giới động vật
Cá heo: có răng, cơ thể dài khoảng 1.5m, có mõm kéo dài trông giống cái mỏ. Rất thông minh, thực hiện được những tiết mục xiếc một cách khéo léo.
B. Trả Lời Câu Hỏi SGK
1. Giải bài 1 trang 161 SGK Sinh học 7
Trình bày đặc điểm cấu tạo của dơi thích nghi với đời sống bay?
Hướng dẫn giải
Đặc điểm cấu tạo của dơi thích nghi với đời sống bay:
- Đuôi ngắn, thân ngắn và hẹp. Chân yếu có tư thế bám vào cành cây treo ngược cơ thể thuận tiện cho việc thả mình rơi tự do khi bắt đầu bay.
- Chi trước biến đổi thành cánh da: là một màng da rộng phủ lông mao thưa, mềm mại nối liền với cánh tay, ống tay, các xương bàn và các xương ngón (rất dài) với mình, chi sau và đuôi.
2. Giải bài 2 trang 161 SGK Sinh học 7
Trình bày đặc điểm cấu tạo của cá voi thích nghi với đời sống trong nước.
Hướng dẫn giải
Đặc điểm cấu tạo của cá voi thích nghi với đời sống ở dưới nước được thể hiện:
- Cơ thể hình thoi, lông gần như tiêu biến hoàn toàn, có lớp mỡ dưới da rất dày, cổ không phân biệt với thân, vây đuôi nằm ngang, bơi bằng cách uốn mình theo chiều dọc.
- Chi trước biến đổi thành vây dạng chèo, song vẫn được nâng đỡ bởi các xương chi như các động vật có xương sống ở cạn, xương ống tay và xương cánh tay ngắn, các xương ngón tay rất dài.
